‘Macht nichts, Frau Elvis Hammers.’ Jeder, haar Duitse docent heeft een goede bui vandaag. Meestal gaat hij uit zijn dak als een leerling zijn vak niet serieus neemt en het huiswerk verstek laat gaan. Haar Duitse schrift moet nog onder haar bed liggen.
‘Ich habe meine Jahren vergangen, ich hatte bereits meine Zukunft hinter mir. Aber du Frau Hammers, du schuldest mir was.’ Hoezo is ze hem iets verschuldigd? Jeder tekent gniffelend op het bord. ‘Backe mir einen typischen deutschen Kuchen, einen Streuselkuchen!’
De vorm op het whiteboard is overduidelijk. Gegrinnik in de klas.
‘Een taart bakken?’ Ze denkt er niet aan, ze heeft morgen een wiskundetoets en wil ook nog gamen.
‘Jawohl, Frau Hammers, einen Streuselkuchen!’ De bolle wangen van Jeder kleuren rood, de adertjes strak gespannen. Ze roepen om de taart en de suiker die hem nog vadsiger zullen maken. Hij slaat zijn handen op zijn buik en trommelt erop los. Knettergek is Jeder, dat weet iedereen. Zodra hij kan, maakt hij misbruik van alle situaties die zich voordoen.
Te laat komen betekent koffie halen, door het halen van een onvoldoende gaat zijn auto in het sop, en de strafmaatregel voor huiswerkverzuim is geheel afhankelijk van zijn bui. Vorige week moest iemand vijf dagen lang zijn hond uitlaten, een Duitse Affenpinscher. Hij nam ‘die Hedwig’ mee naar school, waarna een leerling zijn pauzes moest opofferen om het stinkbeest te laten poepen. Ze had nog nooit zo’n lelijke hond gezien, de ingeklapte neus maakte een bokser van het beest. Het had een nare uitstraling en in haar lange baard zaten etensresten verscholen.
Jeder was gek op zijn hond. Als hij haar meenam plaatste hij die Hedwig in een roze mand op een kussen in de vorm van een troon. Als de hond zich omdraaide rinkelden haar kussenbelletjes. Jeder sprong dan op: ‘Wir haben dass nicht gewusst! Leg dich hin und schweig Frau Hedwig!’ De hond was de uitspattingen van haar baas gewend en lag de rest van de les als dood op haar troon.
Jeder was meerdere malen aangeklaagd maar had door zijn veertigjarige loopbaan op school, zich altijd uit de klauwen van verongelijkte ouders weten te houden.

‘Ik moet een taart bakken voor Jeder.’ Haar moeder zit op haar yogamat.
‘Jeder? Is dat die asielzoeker?’
‘Dat is mijn docent Duits.’
‘Is ‘ie jarig?’
‘Ik was mijn schrift vergeten.’
‘Nou begrijp ik er even helemaal niets meer van. Is die man nou jarig of niet?’
‘Nee, ik was mijn schrift vergeten en nu moet ik een taart voor hem bakken.’
‘Gatverdamme, ik zit nou echt even in een heel donker gat om het licht weer te kunnen zien.’
Haar moeder gaat languit liggen en strekt haar armen uit. ‘Wat denkt die man wel? Ik sta niet toe dat jij zijn buik spekt alleen omdat je een schrift bent vergeten.’
Het is het beste haar moeder uit te laten razen. ‘En zouden wij die Beierse buik moeten vullen van onze centjes?’ Haar moeder hapt van haar appel en geeft haar bescheten blik.
‘Eerst was ik er ook op tegen. Hij kan toch niet als docent zijn eigen regels maken? Totdat er een auto naast mij stond voor het stoplicht. Ik keek naar binnen, een sukkel met een aktetas op schoot wachtte geduldig het groene licht af. Ik deed wat stappen naar achteren en keek in de volgende auto. Een chagrijn met een das om praatte luid en druk, zijn vrouw die er naast zat leek op een bulldog. Haar wangen hingen en rimpels trokken haar mondhoeken een ravijn in. Toen ik aankwam bij de derde auto zat een vrouw achter het stuur, ze keek droevig. Haar moeder op de voorbank at een boterham die ze niet lekker vond, ze gooide hem stiekem door het open raam.’
‘Waar gaat dit verhaal naartoe Elvis?’ Haar moeder slurpt de hete thee weg.
‘We hebben meer Jeders nodig, school is al saai genoeg. Ik vind het heel goed om je eigen regels te maken, waarom laten we ons leven bepalen door anderen?’
‘Ik kan merken dat je ouder wordt Elvis, ik geef je eigenlijk groot gelijk.’

Die avond bakte ze de Streuselkuchen. Als Jeder regels maakt, is ook zij vrij in haar keuze. Iemand had voorgesteld om een beetje wiet langs te brengen om in de taart te verwerken. De groepsapp van haar klas ontplofte, iedereen bemoeide zich ermee. Ze stelde zich voor hoe hij thuis met die Hedwig op schoot zat. Misschien had hij een vrouw maar het leek haar logischer door de manier van aanbidding, dat die Hedwig de enige was in zijn leven. Samen zouden ze trippen op haar taart, in een achtbaan zou die Hedwig het leven beter begrijpen en haar verwende plek op de troon opgeven. Jeder kreeg vast heimwee naar zijn tijd in Berlijn, helend zou hij terugkeren met zoveel ervaringen rijker. Ze wil hem dat niet ontzeggen, ook hij heeft recht op een uitje. De taart moet een indruk achterlaten, hij moet weten met wie hij te maken heeft. Deze bakkersactie is natuurlijk de enige en de laatste keer. Volgende week is ze haar pen vergeten en mag ze er weer een bakken.

De volgende ochtend overhandigt ze onder luid applaus de taart aan haar docent. De klas zit in afwachting maar Jeder laat de kruimeltaart onberoerd en bedankt haar nogmaals wanneer ze het lokaal verlaat.
Twee dagen later kan ze haar nieuwsgierigheid niet meer bedwingen en vraagt hem of de taart lekker smaakte. Hij wrijft zich over de buik. ‘Frau Elvis, de taart schmeckte unglaublich met de juiste ingrediënten. Het was namelijk zo, Frau Hammers, dat ik de taart naar mijn moeder bracht die jarig was.’
Elvis wil weglopen.
‘Ik zal eerlijk met je zijn Frau Elvis, het was een prachtige middag. Na het aansnijden van de taart keek mijn dementerende moeder zoals gewoonlijk televisie, maar plots zette ze hem uit.’
Zal ze opstaan en zich opsluiten op de wc? Jeder gaat er voor zitten. ‘Mijn moeder is een gesloten boek, maar nu brak ze open. Ze sprak over onze tijd in Berlijn, de muur die onze families uit elkaar dreef, mijn vader die zomaar voor een auto liep. De kanaries, vissen en marmotten moesten de leegte opvullen maar de pijn van mijn moeder werd er niet minder door. Die Hedwig is de eerste die mij aanvoelt, zij komt voor mij op. Wat kan je verwachten van een vis?’ Dit kan nooit goed gaan, hij zet een valstrik waarna een schorsing volgt.
‘Samen keerden we terug naar mijn middelbare school, mijn moeder en ik. Het ging in vogelvlucht, we bezochten haar Bonbonmacherei in de Wendelstrasse, en namen onze vlucht door naar Nederland, om opnieuw te beginnen. Frau Elvis, wat wij die avond hebben meegemaakt was een zeer bijzondere ontmoeting op hoog telepathisch niveau. Af en toe bereikten we een afgrond maar we durfden tenminste de diepte in te kijken. Mijn moeder herkent mij weer, ze weet weer wie ik ben, Jonas Jeder.’
Hij geeft haar een knipoog en staat op. ‘Het is goed hoor Frau Elvis, wees een revolutionair. Er zijn teveel soldaten die commando’s opvolgen. Mensen schrijven regels voor, anderen volgen ze op. Ik zou je bijna willen vragen om morgen weer je schrift te vergeten, maar zo’n ervaring doe je maar eens in je leven op. Van mij mag ik sterven nu alle kleuren aan mij verschenen zijn.’
Hij pakt zijn tas, ze kijkt hem na. Terwijl die Hedwig haar poot optilt en tegen een pilaar aan plast kleurt de gang licht op. Het beest draait zich nog even om, richt uitdagend haar boksersneus op en laat grommend haar tanden zien.